Różnice między wykopem wąsko a szerokoprzestrzennym
Roboty ziemne to zbiorowe określenie dla wszelkich prac budowlanych związanych z posadowieniem budynków na konkretnym gruncie. Ich wykonanie jest jednym z pierwszych i najważniejszych etapów budowy. Mianowicie to od ich prawidłowego przeprowadzenia zależy stabilność i trwałość całej konstrukcji. Wśród robót ziemnych najczęściej wymienia się wykonywanie wykopów pod fundamenty. Wykopy to wolne przestrzenie, które powstają w gruncie w wyniku usunięcia jego zalegającej warstwy. Dzieli się je na dwa podstawowe rodzaje – wykopy wąsko- i szerokoprzestrzenne. Różnice, które wynikają z ich rozmiarów oraz sposobów wykonywania mają wpływ także na zastosowanie. Sprawdźmy zatem, co je charakteryzuje i przy jakich konstrukcjach się je stosuje.
Czym różnią się wykopy wąsko- od szerokoprzestrzennych?
Wykopy szerokoprzestrzenne osiągają wymiary dna przekraczające 1,5 m szerokości. Charakteryzują się tym, że ich głębokość jest znacznie mniejsza od szerokości i długości. Stosuje się je w przypadku, gdy grunt, na którym powstaje konstrukcja, jest zbyt mało spoisty lub też, gdy domy są w całości bądź częściowo podpiwniczone. Nachylenie skarp jest wówczas zależne od rodzaju gruntu i głębokości wykopu. Najczęściej jednak skarpy w takim wykopie są nachylone pod kątem 35-40 stopni, a dno z kolei znajduje się na głębokości od 0,8 do 1,4 m. Głębokość dna uzależniona jest od strefy, w której znajduje się działka oraz wynika z konieczności jego ulokowania poniżej poziomu przemarzania gruntu.
Wykopy wąskoprzestrzenne mają z kolei mniejsze wymiary dna, nieprzekraczające 1,5 m szerokości. Wykorzystywane są głównie przy konstrukcjach, które nie muszą być głęboko posadowione i nie są podpiwniczone. Tym samym po zdjęciu humusu i wierzchniej warstwy gruntu kopie się rowy, których głębokość jest równa wysokości ław i ścian fundamentowych. W dalszej kolejności wykonuje się deskowanie. W przypadku wykopów wąskoprzestrzennych dno również musi znaleźć się poniżej poziomu przemarzania gruntu. Nadto jego głębokość musi zostać uwzględniona w projekcie. Wymiary wykopów wąskoprzestrzennych pod same ławy oscylują między 30 a 50 cm głębokości, a ich szerokość jest zwykle większa o 30 cm od szerokości ław.
Jakie zabezpieczenia stosuje się przy wykopach?
Zarówno wykopy szerokoprzestrzenne, jak i wąskoprzestrzenne wymagają odpowiedniego zabezpieczenia. Te pierwsze można zabezpieczyć poprzez skarpowanie oraz użycie przesłon wodoszczelnych lub ścianek oporowych. Ścianki szczelne wykorzystywane są w celu zwiększenia stabilności podłoża oraz ograniczenia dopływu wody do wykopu. W wykopach szerokoprzestrzennych stosuje się zwykle ścianki berlińskie, z kolei w głębokich wykopach wąskoprzestrzennych ściany można zabezpieczyć poprzez zastosowanie systemowej obudowy płytowej, wykonywanej z metalu lub drewnianych bali. Do zabezpieczenia dna w obu przypadkach wykorzystuje się natomiast chudy beton, który zapobiega przed wsiąkaniem wody do gruntu.